Monitorowanie pacjentów z grup ryzyka w kierunku przewlekłej choroby nerek (PChN)
Choroby cywilizacyjne takie jak cukrzyca, nadciśnienie i otyłość są głównymi czynnikami wywołującymi rozwój przewlekłej choroby nerek. Wzrost występowania tych chorób w ciągu ostatnich trzydziestu lat pozytywnie koreluje ze wzrostem częstości występowania przewlekłej choroby nerek, której współczynnik chorobowości w 2017 roku stanowił 9,1%.
Przewlekła choroba nerek obniża jakość życia, zwłaszcza w późniejszym etapie choroby; kiedy przechodzi w schyłkową niewydolność nerek i konieczne staje się stosowanie terapii nerkozastępczej (RRT). Dodatkowymi następstwami jest wzrost wydatków na opiekę zdrowotną i idące z tym w parze niekorzystne warunki społeczno-ekonomiczne.
Odpowiednio wcześnie zdiagnozowana PChN daje szanse na całkowite wyleczenie lub spowolnienie rozwoju choroby. Regularne badania przesiewowe u pacjentów z grupy ryzyka mogą pomóc w odciążeniu służby zdrowia oraz w wyleczeniu choroby.
Wyzwanie
Opieka nad pacjentami cierpiącymi na choroby cywilizacyjne to nie tylko utrzymanie ich stanu zdrowia i monitorowanie leczenia. Dodatkowe wyzwanie stanowi stałe kontrolowanie i szukanie współistniejących chorób wtórnych. Ograniczone budżety na opiekę zdrowotną i kosztowna diagnostyka uniemożliwiały dotychczas przeprowadzenie częstych i zakrojonych na szeroką skalę badań przesiewowych u pacjentów z grup ryzyka.
Wykrywanie PChN w początkowym stadium zaawansowania
Wczesne wykrycie występowania PChN u pacjentów z grup ryzyka
Zgodnie z wytycznymi KDIGO, szacowany współczynnik przesączania kłębuszkowego (eGFR) i albuminuria są głównymi narzędziami diagnostycznymi stosowanymi w wykrywaniu przewlekłej choroby nerek. Umiarkowanie zwiększona albuminuria jest wczesnym wskaźnikiem PChN, znajdującej się na etapie dającym możliwość odwrócenia zaistniałych zmian chorobowych. Z uwagi na to, regularne badania przesiewowe albuminurii u chorych z grup ryzyka mogą być właściwą procedurą w postępowaniu z pacjentami cierpiącymi na choroby cywilizacyjne.
Podczas gdy kosztowne metody diagnostyczne, jak czuła i ilościowa immunonefelometria, nie są odpowiednie jako badania przesiewowe, to relatywnie tani, rutynowy test paskowy moczu, który osiąga obecnie czułość i dokładność porównywalną do testów immunologicznych, stanowi doskonałą alternatywę.
Współczynnik chorobowości dla przewlekłej choroby nerek od 1990 roku stale rośnie i obecnie stanowi 9,1%.
Opłacalne badanie przesiewowe
Umożliwienie regularnych badań przesiewowych pacjentów z grup ryzyka.
Albuminurię oraz stosunek albuminy do kreatyniny (ACR) można teraz wykrywać nawet przy niskich stężeniach w łatwy i opłacalny sposób, umożliwiając prowadzenie częstych i zakrojonych na szeroką skalę badań przesiewowych w grupach ryzyka związanych z przewlekłą chorobą nerek. Pozwala to zarówno uniknąć drogiej i niepotrzebnej diagnostyki, jak i rozpocząć szczegółowy sposób monitorownia pacjentów. Dzięki temu wczesne i dostosowane leczenie można rozpocząć w początkowych etapach choroby umożliwiając zatrzymanie lub spowolnienie postępu przewlekłej choroby nerek.
Wraz ze wzrostem wskaźnika chorobowości dla PChN, jaki obserwujemy dzisiaj, roczny koszt społeczno-gospodarczy wyniesie 84 miliarda euro. Indywidualny roczny koszt leczenia przewlekłej choroby nerek może sięgać nawet 90 000 euro (stadium V choroby).
Dla chorych na przewleką chorobę nerek „wskaźnik lat życia skorygowanego niesprawnością”, który oznacza ilość utraconych lat życia przeżytych w zdrowiu (DALYs) oszacowano łącznie na 36 milionów lat.
Badania przesiewowe z wykorzystaniem produktów POCT
Badania przesiewowe w kierunku przewlekłej choroby nerek w miejscu opieki medycznej.
Lekarze rodzinni opiekują się większością pacjentów cierpiących na choroby cywilizacyjne. Działania te obejmują zarówno diagnozę, jak i monitorowanie leczenia.
Dokładne i automatyczne wykrywanie albuminurii oraz podwyższonego wskaźnika stężenia albuminy do kreatyniny z użyciem testów paskowych są możliwe nie tylko w rutynowych warunkach laboratoryjnych, ale także w miejscu opieki medycznej, przy zastosowaniu pasków testowych w połączeniu z półautomatycznym analizatorem UC- 1000. Pozwala to lekarzom rodzinnym na częste i szybkie badania przesiewowe pacjentów z ryzykiem PChN, bez uszczerbku na czułości badania - nie ma bezpośredniej potrzeby wykonywania specjalnych testów immunologicznych.
5,4 miliona ludzi będzie wymagało terapii nerkozastępczej (RRT) do 2030 roku.
Publikacje
Delanghe JR, Himpe J, De Cock N, Delanghe S, De Herde K, Stove V and Speeckaert MM (2017) Sensitive albuminuria analysis using dye-binding based test strip. Clin Chim Acta 471:107-112
GBD Chronic Kidney Disease Collaboration (2020) Global, regional, and national burden of chronic kidney disease 1990-2017: A systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2017. Lancet 395(10225):709-733
Forouzanfar MH et al. (2017) Global Burden of Hypertension and Systolic Blood Pressure of at Least 110 to 115mmHg, 1990-2015. JAMA 317(2):165-18
Khan MAB, Hashim MJ, King JK, Govender RD, Mustafa H and Al Kaabi J (2020) Epidemiology of Type 2 Diabetes – Global Burden of Disease and Forecasted Trends. Journal of Epidemiology and Global Health 10(1):107–111
Salínas M, López-Garrigós M, Flores E, Lugo J, Leiva-Salínas C and PRIMary Care-LABoratory (PRIMLAB) working group (2018) Urinary albumin strip assay as a screening test to replace quantitative technology in certain conditions. Clin Chem Lab Med 57(2):204-209